Cúp vàng CONCACAF hay CONCACAF Gold Cup là giải đấu mà Mỹ, Mexico hoàn toàn thống trị với việc thường xuyên thay phiên nhau giành ngôi vô địch. trungtamtdtthanoi.com.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về giải đấu này như thế nào?
Cúp vàng CONCACAF là gì?
Cúp vàng CONCACAF (tiếng Anh là CONCACAF Gold Cup) là giải đấu dành cho các ĐTQG ở khu vực Bắc, Trung Mỹ và vùng biển Caribbean. Giải đấu được tổ chức theo chu kì 2 năm một lần và ra đời vào năm 1963. Tuy nhiên đến năm 1991, giải đấu mới có tên gọi cúp vàng như hiện nay.
Tính đến hiện tại, Mexico là ĐT giàu thành tích nhất giải đấu với 8 lần vô địch Gold Cup và có tổng cộng 11 lần lên ngôi tại giải vô địch bóng đá CONCACAF.
Thể thức thi đấu của Cúp vàng CONCACAF
Kể từ năm 2019, Cúp vàng CONCACAF có 16 đội tham dự và diễn ra theo thể thức vòng bảng như các giải đấu lớn khác. Hai đội nhất nhì vào vòng đấu loại trực tiếp và hai đội mạnh nhất đá trận chung kết để xác định nhà vô địch.
Ở vòng bảng, khi các đội có cùng điểm số sẽ xét theo tiêu chí theo thứ tự là hiệu số bàn thắng, tổng số bàn thắng, điểm và số bàn thắng giữa hai đội cùng điểm, điểm fair-play và nhóm phân loại hạt giống.
Lịch sử hình thành và phát triển của cúp vàng
Trước khi CONCACAF ra đời
Trước khi Liên đoàn bóng đá Bắc Trung Mỹ và vùng biển Caribbean (CONCACAF) ra đời vào năm 1961, các liên đoàn bóng đá khu vực được phân chia thành các khu vực nhỏ hơn. Hai liên đoàn chính được chia thành Liên đoàn bóng đá Trung Mỹ và Caribbean (CCCF) ra đời năm 1938 và Liên đoàn bóng đá Bắc Mỹ (NAFC) ra đời năm 1946.
Mỗi liên đoàn tổ chức giải khu vực là CCCF Championship và NAFC Championship. Trong đó Costa Rica là đội giàu thành tích nhất với 7 lần vô địch CCCF Championship, còn Mexico là đội có 3 lần vô địch NAFC Championship trước khi cúp vàng ra đời.
Giải vô địch bóng đá CONCACAF (1963 – 1989)
Khi CONCACAF ra đời vào năm 1961, hai liên đoàn NAFC và CCCF hợp nhất lại dẫn đến việc chỉ tổ chức 1 giải đấu khu vực duy nhất. Giải vô địch bóng đá CONCACAF đầu tiên ra đời vào năm 1963 tại El Salvador với nhà vô địch là Costa Rica. Tên gọi CONCACAF Campeonato de Naciones diễn ra từ 1963 đến 1973 với chu kì 2 năm một lần, giải có sự tham gia của 6 đội bóng thi đấu vòng tròn một lượt
Riêng tại giải đấu năm 1973, đội vô địch giải sẽ đại diện cho khu vực CONCACAF tham dự World Cup 1974 tại Tây Đức. Haiti là nước chủ nhà của giải năm 1973 và bất ngờ lên ngôi vô địch và trở thành đại diện duy nhất của CONCACAF dự ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.
Với việc giải CONCACAF Campeonato de Naciones được xem như là vòng loại World Cup, giải diễn ra với chu kì 4 năm 1 lần từ 1977 đến 1989. Nhà vô địch của giải ở các phiên bản này đại diện cho khu vực CONCACAF dự World Cup diễn ra 1 năm sau đó.
Tên gọi CONCACAF Gold Cup (1991 đến nay)
Năm 1990, CONCACAF thay đổi tên gọi giải đấu và tái cơ cấu lại với tên gọi mới là cúp vàng CONCACAF. Giải đấu đầu tiên diễn ra tại Mỹ vào năm 1991 và Mỹ cũng là quốc gia luôn là nước chủ nhà của giải đấu, có một số năm Mỹ cùng quốc gia khác là nước đồng chủ nhà của giải.
Cúp vàng CONCACAF đầu tiên có 8 đội tham dự, Mexico là quốc gia thống trị giải đấu với 3 lần liên tiếp lên ngôi vào các năm 1993, 1996 và 1998. Tại Gold Cup 1996, giải có khách mời đầu tiên là nhà vô địch thế giới Brazil.
Có 6 phiên bản của giải đấu diễn ra với sự tham gia của các đội khách mời từ 1996 đến 2005. Kể từ giải đấu năm 2000, số đội được tăng lên thành 12 đội. Đến năm 2007, giải đấu chỉ có các thành viên của CONCACAF mới được tổ chức.
Tháng 1/2017, chủ tịch của CONCACAF là ông Victor Montagliani thông báo mở rộng số đội từ 12 lên thành 16 đội kể từ giải đấu năm 2019. Gold Cup 2000 là giải đấu duy nhất mà hai ông lớn bóng đá Bắc Mỹ là Mỹ và Mexico đều không thể góp mặt tại vòng bán kết.
Thành tích các đội tham dự cúp vàng CONCACAF
| Đội | Vô địch | Á quân | Hạng 3 | Hạng 4 |
| Mexico | 8 (1993, 1996, 1998, 2003, 2009, 2011, 2015, 2019) | 1 (2007) | 3 (1991, 2013, 2017) | — |
| Mỹ | 6 (1991, 2002, 2005, 2007, 2013, 2017) | 5 (1993, 1998, 2009, 2011, 2019) | 2 (1996, 2003) | 1 (2015) |
| Canada | 1 (2000) | — | 2 (2002, 2007) | — |
| Panama | — | 2 (2005, 2013) | 2 (2011, 2015) | — |
| Jamaica | — | 2 (2015, 2017) | 1 (1993) | 2 (1998, 2019) |
| Brazil* | — | 2 (1996, 2003) | 1 (1998) | — |
| Honduras | — | 1 (1991) | 2 (2005, 2009) | 2 (2011, 2013) |
| Costa Rica | — | 1 (2002) | 1 (1993) | 4 (1991, 2003, 2009, 2017) |
| Colombia* | — | 1 (2000) | — | 1 (2005) |
| Haiti | — | — | 1 (2019) | — |
| Trinidad và Tobago | — | — | 1 (2000) | — |
| Peru* | — | — | — | 1 (2000) |
| Guadeloupe | — | — | — | 1 (2007) |
| Guatemala | — | — | — | 1 (1996) |
| Hàn Quốc* | — | — | — | 1 (2002) |
Ghi chú:
- Thành tích của các đội tính từ giải đấu năm 1991 đến nay
- (*): Đội bóng khách mời
Trên đây là những thông tin về Cúp vàng CONCACAF. trungtamtdtthanoi.com.vn sẽ gửi đến bạn đọc những bài viết về các giải đấu khác qua những bài viết tiếp theo.
